Hava kirliliği dünya genelinde kardiyovasküler rahatsızlıkları, iskemik kalp hastalıkları, felç, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve akciğer kanseri kaynaklı ölümlerin önde gelen nedenlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hava kirliliği olan şehirlerin en çok Hindistan’da bulunduğunu ve partikül birikimine küresel düzeyde bir etkisi olduğunu belirtti. Hindistan’daki nüfusun %90’ı DSÖ’nün saptadığı eşiği aşan kirlilikte bir havayı soluyor. 2017 yılında havadaki ve evdeki hava kirliliğinden 1,24 milyon Hintlinin hayatını kaybettiği ve bu rakamın hava kirliliğinin sağlık sorunlarına dolaylı yoldan etkilerini hesaba katmadığı için aslında daha fazla insanın hava kirliliğine bağlı olarak hayatını kaybettiği düşünülüyor.

Sağlığın yanı sıra hava kirliliğinin ekonomiye de büyük zararı bulunuyor. 2013’te Güney Asya ülkelerindeki hava kirliliğinden dolayı gayrisafi yurtiçi hasılada (GSYH) %7,4 düşüşe sebep olduğu hesaplandı. 

Yapılan son çalışma kapsamında, Hindistan’daki hava kirliliği nedeniyle “erişim dışı alan” diye belirlenen 31 şehre bakıldı. Sonuçlara göre Hint-Ganj Ovasındaki şehirler (örn. Delhi, Lucknow) zorlu meteorolojik koşullar, topografya ve çevredeki eyalet ve ülkelerden gelen havayı kirleten maddelerden dolayı Hindistan’ın geri kalan bölgelerine göre daha çok hava kirliliğiyle karşılaşıyor. Diğer yandan nüfus yoğunluğunun daha düşük ve meteorolojinin temiz havaya daha elverişli olduğu bölgelerde (örn. Gucarat, Karnataka) bu oran daha az çıktı.

Her ne kadar PM2.5 yoğunlaşması diğer şehirlere göre düşük olsa da Bangalore, Haydarabad ve Kolkata’da ölüm oranları ülke genelinin çok üstünde olduğu görüldü. Bunun, şehirlerdeki hava kirliliğine maruz kalan insan sayısıyla insidans oranı arasındaki farktan kaynaklandığı ifade ediliyor.

Hava kirliliğinden kaynaklı ölümlerin getirdiği ekonomik kaybın ise 2017 yılı için 90 milyar doları aştığı ve ülkenin yaklaşık %4’lük GSYH’sine denk düştüğü bulundu. Sadece Delhi’de hayatını kaybedenlerin ülkeye olan maddi etkisi ise 27 milyar doları buluyor.

Kaynak: Nair, M., Bherwani, H., Mirza, S., Anjum, S., & Kumar, R. (2021). Valuing burden of premature mortality attributable to air pollution in major million-plus non-attainment cities of India. Scientific Reports, 11(1), 1-15.