Dünya nüfusu hızla yaşlanırken, birçok kent bu sürece adapte olabilmek için çeşitli politikalar geliştiriyor. Kadıköy Belediyesi Strateji Geliştirme Müdürlüğü / Dış İlişkiler ve Kaynak Geliştirme Birimi’nin Dünya Sağlık Örgütü Yaşlı Dost Kent Uygulamaları veri tabanından derlediği aşağıdaki projeler de son dönemde bu alanda yapılmış kimi uygulamaların derlemesinden oluşuyor.

Rossburn Manitoba Yaşlı Dostu Erişebilirlik Farkındalık Etkinliği

Kanada’nın Manitoba eyaletinin Rossburn kentinde, ileri yaştakilerin gündelik işler ve alışveriş için dışarı çıkışlarında karşılaşabilecekleri zorlu işler hakkında gençler ve yerel iş sahipleri arasında farkındalığı artırmaya karar verildi. Bu kapsamda, gösterimlerini sergilemeleri için hem ilkokul hem lise öğrencilerine ulaşıldı.

Öğrenciler, sergiledikleri gösteride, yürüteç, baston veya tekerlekli sandalye kullanandılar. Bazı öğrenciler de görme bozukluğu olan kişilerin karşılaştıkları sorunları anlamalarına yardımcı olan çok koyu gözlükler taktılar. Bütün etkinlik videoya kaydedildi ve etkinliğin ardından çalışanlar ve öğrenciler nasıl hissettiklerine dair kısa sunumlar yaptı. Buna dayanarak, ileri yaştakilerin dükkânlarda karşılaştıkları engeller hakkında bir rapor hazırlanmış ve yerel işletmeler ile paylaşılmıştır. Videonun Yaşlı Dostu Manitoba ofisi ile paylaşılmakla kalmayıp, engelli ve yaşlılardan sorumlu Bakan ile paylaşılması da planlanmıştır. Bu sayede ilgililerin Kanada genelindeki en küçük topluluklardaki sorunlara dair bilgi sahibi olmaları amaçlanmıştır. Bu etkinliği müteakip, şehir fon almış ve asansör inşa edilmek suretiyle Belediye Binası daha Yaşlı Dostu yapılmıştır.

Detaylı bilgi için:
http://www.gov.mb.ca/dio/maaw.html

Odivelas Okul Geçidi Devriyesi

Portekiz Odivelas’da gerçekleştirilen proje; 55-70 yaş aralığında, daha önceden Safe School PSP (Güvenlik Okulu) tarafından eğitilmiş emeklilerle hayata geçirilmektedir. Bu projede; özellikle trafik yoğunluğunun yüksek, trafik akışının hızlı olduğu ve okula gidip gelen öğrencilere tehlikeli bir ortam sunan yerlere, Belediye tarafından trafik gözlemcileri/bekçileri atanır. Gözlemcilerin ilk işlevi, özellikle okula geliş ve gidişler ile öğle saatlerinde, yoğun kullanım zamanlarında öğrencilerin yaya geçidinde karşıdan karşıya geçişlerini güvenli hale sokmaktır.

Proje Odivelas Belediyesi ile Safe School PSP (Güvenlik Okulu) arasındaki işbirliği ve çevredeki eğitim kuruluşları ile yürütülmektedir. Gözlemciler görevlerini yerine getirmek için günlük bir ücretin yanı sıra, yaşadıkları mahalleler dışındaki okullarda da görevlendirilebildiklerinden, otobüs pasosu alır.

Leeds Zamanda Dans

Bu bir yıllık program; İngiltere’nin Leeds şehrinin üç farklı bölgesinde dans etmeye sınırlı erişimi olan yaşlı insan gruplarına 3 defa 10 haftalık dans eğitimi verme projesiyle ilgilidir. Program, ileri yaştaki bireylerin dans ile irtibatlanmaları için kolaylaştırıcı ve engelleri kaldırıcı biçimde, araştırma yapılmak suretiyle geliştirilmiştir.

Oturumlar haftada iki kere yapılmakta, eğlenceli ve canlandırıcı olmaktadırlar. Dans, 10 haftanın üzerinde planlanıp, grup tarafından geliştirilen bir koreografi ve çalışmayı kutlamak için küçük bir gruba sahnelenmesi şeklinde yapılandırılmış hareket ve yaratıcı doğaçlama içerir. Fiziksel ve müzikal teşvikten elde edilen faydaların yanında, katılımcıların her oturumu takiben beraber çay ve bisküvi yemeleri esnasında sosyalleşmelerinde artış olur.

Çalışmalar yerel mekanlarda, ileri yaşta olanlar için hizmet ve etkinlik sağlayan Komşuluk Ağları (Neighbourhood Networks) ortaklığında yer alır. Program Leeds Şehir Meclisi  tarafından yetkilendirilmiştir ve eğitim Yorkshire Dans okulundan, işinde uzman eğitimli dans sanatçıları tarafından verilmektedir. Bununla birlikte, dans etmenin, sağlıklı ve mutlu olmanın başlıca unsuru olarak tanımlanan ileri yaştakilerin sağlığı ve iyiliği üzerindeki etkisi, özellikle fiziksel hareket seviyeleri üzerindeki etkisi üzerine araştırma yapılmaktadır.

Volgograd Daha Nazik Dünya

“Daha Nazik Dünya” okul öncesi ve okul çağındaki yetim kalmış çocukları hedefleyen yaratıcı ve hayırsever eylemleri, ileri yaşta insanlarla birlikte yaptırarak kuşaklararası ilişkiyi güçlendirmeyi amaçlar. Proje dört parçaya bölünür ve her birinin odaklandığı kendi eylemleri vardır; bunlar “Doğuştan Yaratıcılık”, “Yardımseverlik”, “Koçluk” ve “Değerli anlar” olarak sıralanabilir. Bu çalışma Rusya Federasyonu Volgograd Şehir Yönetimi Sosyal Destek Komitesi, Volgograd Kamu Odası ve İleri Yaşlı İnsanlar Kulübü sektörler arası işbirliği ile yürütülür. Programın ana hedefleri yaşlı insanlara kuşaklararası sosyalleşme ve bireysel tatmin sağlamak ve yaşadıkları topluma katkı sağlamalarına destek olmaktır.

“Doğuştan Yaratıcılık” ileri yaştakilerin yetim kalan çocuklara el işi (dikiş, nakış vb.), yemek yapma ve ev idaresi eğitimi vermesine imkan tanır. “Yardımseverlik” alt projesine katılmak yetimhanede kimsesiz bir çocuğun koruyuculuğunu yapma anlamına gelir. İleri yaştakiler kaşkol, bebek ayakkabısı vb. örerek kimsesiz bebeklere verir. Bununla birlikte, ileri yaştakiler kendi temsil topluluklarını organize ederler, yetimhanedeki farklı etkinliklere katılırlar, çocuklarla iletişim kurar ve onlarla oynarlar. “Koçluk” bileşeni iş hayatlarında başarıyı yakalamış insanların, kimsesiz çocuklara hikayeler anlatarak saklı güçlerini kullandırmaya teşvik etmeye yarar. Bu sayede genç insanlara farklı işler ve meslekler tanıtılır ve hayattaki yollarını bulmalarına yardım edilir. “Değerli anlar” alt projesi çerçevesinde, eski savaş muharipleri genç kuşakla bir araya gelir. Bu toplantılar, geçmişin kahramanlık anılarını korumak ve yeni kuşaklarla paylaşarak ülkenin geçmişi hakkında bilgi vermek amaçlıdır.

Kaynak: DSÖ Yaşlı Dostu Kent Uygulamaları Veritabanı
Kadıköy Belediyesi Strateji Geliştirme Müdürlüğü / Dış İlişkiler ve Kaynak Geliştirme Birimi