Madrid Belediyesi’nin yeni uygulamaya koyduğu çevrimiçi katılım ve şeffaf yerel yönetim portalı “Decide Madrid” sayesinde, Madrid sakinleri, ilgili oldukları konuları tartışarak, yaşamlarını iyileştirmek için fikirler önerebiliyor ve hangilerinin uygulanması gerektiğine karar veriyor. Decide Madrid, Madrid’in daha geniş kapsamlı Açık Hükümet Portalı’nın katılım ayağını oluşturuyor.
Participedia Uluslararası Katılım Portalı’nda yer alan vaka incelemesine göre, “Decide Madrid” 2014-2015 döneminde uygulanmaya başlandı. Programın bir ayağı, katılımcı bütçeleme üzerine. Örneklem bölgeyle sınırlı değil, dünyanın her yerinden katılım sağlanabiliyor. Ancak oylama aşamasında yalnızca Madridli yurttaşlar oy kullanabiliyor. Sistem çevrimiçi, erişimi kolay ve açık bir biçimde tasarlanmış ve programa 60 milyon Avro bütçe ayrılmış durumda. Web portalı içeriğinde ayrıca dünyadan katılımcı demokrasi örneklerine ve katılımcı bütçeleme kavramının tanıtımına yer veriliyor.
Nasıl Çalışıyor?
Decide Madrid, Madrid sakinlerine fikir üretme ve bu fikirleri, azami sayıda kişiye çevrimiçi bir platformda yayınlayarak ulaştırma ve destek toplama yetkisi vermek amacıyla hazırlanmış bir program. Yurttaşlar, fikirlerini burada yayınlayarak, üç aylık bir süre boyunca fikirleri için destek toplayabiliyor. Sonrasında, Madridli yurttaşlar 45 günlük bir süre içinde en önemli konular arasında oylama yapıyor. En fazla oyu alan fikirler seçiliyor ve Madrid Belediyesi’nin Genel Bütçe taslağına dahil ediliyor. Herhangi bir önerinin yüzde 2 (53.000 civarında) oy olması halinde, öneri kent konseyinden bir grup tarafından, yurttaşların genelinin teklifler arasında yapacağı oylamaya açılmak üzere gündeme alınıyor. Bundan sonra yeterli desteği almak için öneriye 12 aylık bir süre tanınıyor.
Decide Madrid’in Etkileri
Decide Madrid yeni bir sistem olduğundan, sonuçlarına dair az sayıda bilgi bulunuyor. Ancak Madrid’de katılımcı bütçelemenin, kent çapında siyasi katılım düzeyini etkilediğine dair ciddi işaretler olduğu belirtiliyor. Madrid Kent Konseyi seçimlerinde, katılım oranı yüzde 1.63 oranında arttı. Ayrıca Madrid’de kişi başına düşen GSYİH oranı yüzde 36.1 oranında ölçülmüş durumda ki bu oranın ülke genelinden fazla olduğu belirtiliyor. Dolayısıyla, vaka örneğinde belirtildiğine göre, Madrid örneğinde görüldüğü gibi, katılımcı bütçeleme sürecinin yerel ekonomiler üzerinde bir etkisi olduğu söylenebilir.
Sistemin Madrid bütçesi üzerindeki etkisi düşünüldüğünde etki alanının geniş olduğu aktarılıyor. Oylama süreci sonrasında, en çok oyu alan teklifler doğrudan Madrid kent bütçesi kapsamına sokuluyor. Dolayısıyla Madrid örneğine bakıldığında, katılımcı bütçeleme sürecinin yerel politikalar üzerinde belirleyici olduğu söylenebilir. Madrid örneği, İspanya’nın diğer kentlerine model olabileceği gibi, katılım rakamlarını da zaman içinde yükseltebilir.
Madrid’in Açık Hükümet Portalı Nasıl Çalışıyor?
Yeni bir uygulama olan Açık Hükümet Portalı, üç ayakla tanımlanıyor: Katılım, Şeffaflık ve Açık Veri. Katılım ayağında yurttaşlar, yurttaş önerileri, tartışma alanları, katılımcı bütçeleme projeleri, eşgüdümlü yasama gibi seçenekler yoluyla nasıl bir kent istediklerine karar verebiliyor. Şeffaflık ayağında, Madrid’in nasıl yönetildiğine dair bilgiler günlük akışlar halinde yayınlanıyor ve yurttaşlar bilgi edinme taleplerini de iletebiliyor. Üçüncü ayak olan Açık Veri ayağındaysa, kent konseyi veritabanları yayınlanıyor. Bu sayede, bilgiler doğrudan, herhangi bir izin alınmasına gerek kalmadan kullanılabiliyor. Ayrıca buradan, daha fazla verinin kamusal kullanıma açılması da talep edilebiliyor.
Kaynak: Participedia Uluslararası Katılım Portalı, Decide Madrid Web Sitesi