You are here

Yeşil Altyapı Derken Neden Bahsediyoruz?

Yeşil altyapı sürdürülebilirliği sağlayan, doğa temelli altyapı uygulamaları olarak tanımlanıyor. Çevresel, sosyokültürel ve ekonomik gibi kent sorunlarına karşı bir araç olarak kullanılıyor. Fakat, kurumlar ve araştırmacılar tarafından kullanılan farklı tanımlar ve ölçekler yeşil altyapı uygulamalarını ve çıktılarını yorumlamayı zorlaştırıyor. Bunlar yeşil altyapıyı yerel ihtiyaçlara daha uygun olarak kullanmayı sağlasa da kavram karmaşası yaratarak yanlış uygulamaları beraberinde getirebiliyor.

Günümüzde yeşil altyapı kentin hizmet ve amaçlarını geniş bir yelpazede sağlamakla özdeşleşmiş durumda. Örneğin, bazı yeşil altyapı tesisleri su yönetimi adı altında yağmursuyu denetimini sağlıyorken, diğerlerinin kentteki ağaç gölgeliğini artırmaya yönelik işlevleri bulunuyor.

Ülkelerin yeşil altyapılara bakışında da önemli farklılıklar görülüyor. ABD’de odak noktası daha çok yağmursuyu yönetimindeyken, Avrupa’da yeşil alanların sosyoekonomik işlevleri üzerinde duruluyor. Diğer yandan, Çin’in yeşil altyapı yönetimi, estetik kaygılara yer veriyor. Afrika’daki yeşil altyapı çalışmaları ise ekosistem hizmetleri ya da hizmet yetersizliklerini anlamaya çalışıyor.

Sonuçta güncel yeşil altyapı anlayışları ve farklı tanımlamaların üç ana kategoride yoğunlaşmış olduğu görünüyor: bunlar yeşil alan planlaması, kent ekolojisi ve yağmursuyu yönetimi. Bu tanımsal farklılıkları birbirinden ayırmak önemli, çünkü aslında her kavram farklı ölçekler üzerinden farklı işlevlere odaklanıyor. Dolayısıyla, başka uygulamaları ve başarı kıstası olarak başka ölçüm birimlerini kullanıyorlar.

Yeşil alan planlamacılığı ve kent ekolojisi açısından yeşil altyapılar çoğunlukla açık alanlardaki bitki ağları üzerinden tanımlanıyor. Diğer yandan, yağmursuyu yönetimi daha dar bir pencereden alana uygun geliştirilmiş hidrolojik işlevlere odaklanıyor ve bazı durumlarda bitkilendirmeyi göz ardı edebiliyor. Tüm bunlar, yeşil altyapıyı hidrologlar, mühendisler, çevrebilimciler, karar vericiler ve planlamacılar gibi farklı alanları birbirine bağlayacak disiplinlerarası iş birliğini sağlayan ortak bir kavram olarak öne çıkarmanın önemini hatırlatıyor. 

Kaynak: Matsler, A. M., Meerow, S., Mell, I. C., & Pavao-Zuckerman, M. A. (2021). A ‘green’chameleon: Exploring the many disciplinary definitions, goals, and forms of “green infrastructure”. Landscape and Urban Planning, 214, 104145.

Top